Fatima en de spirituele kracht van hennakunst
Fatima Oulad Thami is nequacha, hennakunstenares. Zij gaf op 2 april 2023 in het Afrikamuseum te Berg en Dal een presentatie over het gebruik van hennaversieringen. We mochten onze handen door haar laten verfraaien.
Henna is een medium bij vrouwen tijdens hun transitiefases, zoals een verloving of zwangerschap. Het heeft een helende werking tegen hoofdpijn, eczeem, zweetvoeten en heeft een antiseptische en verkoelende werking. Daarnaast worden Hennaversieringen gezien als spirituele ondersteuning.
Hennakunst wordt niet genoemd in de Koran. Maar men beschouwd henna wel als een spirituele zegening, wanneer je een potje met henna krijgt of iemand de hand schudt, die geverfd is met henna. Je voorkomt hiermee slechte gebeurtenissen en je wenst een ander hiermee geluk. Tijdens een verlovingsfeest ligt en vaak een schaal met hennablaadjes met een suikerkegel en versierde eieren, een teken van vruchtbaarheid en geluk in de liefde. Een met henna versierde hand is tevens een khmisa, de hand van Fatima, die beschermt.
De symboliek van de henna versieringen kunnen bestaan uit ronde en rechte vormen. In tegenstelling wat men in het westen als mannelijk ervaren, zien de Marokkanen rechte vormen juist als vrouwelijk.
-Kruisjes duiden op het afweren van het boze oog uit verschillende windrichtingen.
-Puntige en zigzagvormen vernietigen de invloed van boze ogen.
-Ranken duiden op groei en vruchtbaarheid.
-Wanneer een symbool vijf keer terugkomt in een hennaversiering duidt dit op ‘de kracht van vijf op je ogen’, de vijf beschermende vingers van Fatima’s hand. Op deze manier wordt een hennaversiering een amulet.
Heel af en toe vinden mensen bij het ontwaken een spontane hennavlek op hun hand. Dit is een teken van genezende geesten.
De traditie van de hennakunst heeft nu de Unescostatus van levend erfgoed. Er bestaan verschillende variaties hiervan in Marokko. Met de migratiegolven is de hennakunst naar Nederland gebracht en gebruiken vrouwen hier dit nog vaker en uitgebreider dan in Marokko.
In 1984 kreeg Fatima Oulad Thami as vierjarig meisje haar eerste hennaversiering op haar voeten en handen. Zij kreeg toen sterk het gevoel verbonden te zijn met de vrouwengemeenschap. Henna is een trouwe vriendin, die je bijstaat tijdens moeilijke periodes in je leven.
Mijn hand versierde Fatima met met weelderige ranken en een grote spiraal van universele betekenis. Als je goed kijkt kun je vijf keer het boze oog in het design terugvinden. Wil je meer weten over Fatima Oulad Thami, bekijk dan haar website Hand of Fatima of volg haar op Instagram.
En mijn boek ‘Fatima’s Hand’ is ook nog steeds te koop bij diverse boekhandels en de webshop.
